VERON afdeling Friese Wouden
Afdelingsblad 'CQ Friese Wouden'
door PA3FFD
Nog steeds zijn de in de begin jaren van de legale CB veel
verkochte Cybernet bakjes nog wel regelmatig te krijgen. Voor een paar tientjes
mag je je vaak de zoveelste eigenaar noemen van zo'n 22 kanalen doosje. Loop je
er tegenaan koop ze voor de genoemde prijs direct want voor nog een paar
tientjes maak je er een leuk ontvangertje van voor bijvoorbeeld de 10 meter FM
amateur band, de cb band (indien gewenst 2 MHz Breed) of en daar worden ze het
meest voor gebruikt de draadloze telefoon band in de 31 MHz.
Het voor een aantal jaren terug voor de draadloze telefoon
vrijgegeven frequentie gebied is hier in Drachten soms zo druk dat wanneer ik
mijn 10 Meter richtantenne gebruik ontvang ik soms wel 5 of 6 verschillende
gesprekken op 1 frequentie. Of U het wel van de juiste moraal vindt getuigen om
iemands gesprekken te kunnen afluisteren, laat ik aan de lezer en/of ombouwer
over om daar over te oordelen. Door de ontvanger een breed ontvangst gebied te
geven kun je bijvoorbeeld afstemmen tussen 29.300 en 31.500 MHz. (Dan kun je
kiezen hoe het met de moraal gesteld is vandaag.)
De bakjes hebben een eerste middenfrequentie van 10.695 MHz.
Normaal wordt het binnenkomende signaal gemengd met een door een PLL en VCO
bepaalde frequentie. In de originele staat 22 kanalen, op kanaal 1 wordt de
inkomende frequentie 26.965 MHz. gemengd met 16.270 MHz. Op kanaal 22 wordt
27.225 MHz. gemengd met 16.530 MHz.. De resultaat frequentie is dan 10.695 MHz.
En dit is de frequentie van het eerste middenfrequentie filter. Voor het zenden
wordt een heel andere methode toegepast, door het PLL wordt op elk kanaal
precies de helft van de zend frequentie opgewekt waarna dit door het VCO
verdubbeld wordt tot de zendfrequentie.
Om nu een ander gebied dan de door de fabriek ingestelde 22
kanalen te kunnen ontvangen zul je dus de door het VCO (voltage controlt
oscillator)opgewekte signaal moeten wijzigen. Dit zal met behulp van het PLL
niet lukken daar dit een zgn. ROM IC is en manipulatie van zowel zend als
ontvang gebied niet mogelijk is. Voor ontvangst is het PLL gemakkelijk te
omzeilen door de voltage te vari‰ren op de varicap diode kun je op een heel
breed gebied ontvangen.
Voor een goede werking zal de verbinding tussen het VCO en het
PLL IC verbroken moeten worden. Ook moet voor ontvangst buiten het
oorspronkelijke de hele ontvanger trap worden bijgeregeld en is het vaak
verstandig om alle low pass filtering in de eindtrap sectie te omzeilen. Dit is
eenvoudig te doen door de oorspronkelijke verbinding naar de PL 239 te verbreken
en deze rechtstreeks met de ontvanger te verbinden. Volgt nu de complete ombouw
beschrijving, de ombouw is gelijk voor wat voor gebied de ontvanger ook geschikt
moet worden gemaakt. Nuttige zaken voor deze ombouw zijn een frequentie teller,
een zender die in het te ontvangen gebied wil zenden en een paar uurtjes van je
tijd.
Kleed eerst de "ontvanger" uit en soldeer de
eindtransistor, en de in dat gebied zittende spoelen L5 en L3 eruit. Soldeer een
draadje in het gaatje waar oorspronkelijk de collector van de eindtransistor in
zat en verbindt dit met de PL aansluiting van de ontvanger Verwijder de
kanalenkiezer (dit is een beetje werk omdat het front er helemaal af moet) ruim
het gat waar de as van de kanalenkiezer inzat op met een boor tot 10 mm. Boor
het gat in de knop die op de kanalenkiezer thuis hoort op tot 6.5 mm. Verwijder
C31 (bij PLL) en kras het printspoor tussen PLL en de plus aansluiting van C31
door.
Monteer op de plaats van de kanalenkiezer een 10 slagen
potmeter van b.v. 5 k De waarde is niet echt belangrijk 10 k<N>of 100 k
alles is mogelijk want deze potmeter wordt gebruikt als spanning deler in
samenspel met een instelpotmeter van dezelfde waarde als de 10 slagen potmeter.
Soldeer nu aan de loper van de potmeter een draadje en soldeer dit in het gaatje
waar de plus van de elko C31 zat. Een van de andere aansluitingen van de 10
slagen potmeter verbind je met een punt waarop een stabiele spanning van ca. 8
volt staat. Aansluit punt 11 in de buurt van VCO trimmertje voorziet hierin.
Verbindt het andere punt van de potmeter via een instel potmeter van dezelfde
waarde als de 10 slagen pot met de massa.
Om zonder een microfoon aangesloten te hebben nog geluid uit
het ding te krijgen zoek je de grijze draad die van de microfoon aansluiting
naar de extra luidspreker uitgang gaat en verbindt deze vanaf de extra
luidspreker uitgang met de massa.
Dit was de hele ombouw, wat nu nog rest is de afregeling. Met
de VCO spoel kun je de ontvanger op het gewenste ontvangst gebied instellen. De
formule hiervoor is simpel. Neem de gewenste ontvangst frequentie, bijvoorbeeld
29.300 trek daarvan af de frequentie van het middenfrequent filter 10.695 de
door het VCO opgewekte frequentie moet dan 29.300 - 10.695 = 18.605 MHz. zijn.
Voor de frequentie 31.312,5 is de som: 31.312,5 - 10.695 = 20.617,5 MHz. De VCO
frequentie kun je met een frequentieteller meten op het punt waar R 10 en L 2
met elkaar verbonden zijn. Dit punt bevindt zich in de buurt van de VCO spoel en
deze zit weer vlak bij het 10.240 kristal. Draai eerst de 10 slagen potmeter zo
dat de hoogste frequentie gemeten wordt verdraai dan de VCO spoel dat de hoogst
gewenste frequentie gemeten wordt. Verdraai daarna de instel potmeter zo dat de
laagst gewenste frequentie gemeten wordt. Het spreekt voor zich dat hoe kleiner
het af te zoeken gebied wat is ingesteld hoe fijner het VFO werkt. Mocht het
niet lukken het juiste gebied te bereiken verdraai dat het kleine rode
trimmertje in het VCO circuit dat is de achterste van de twee. Neem een paar 100
KHz hoger en lager als marge omdat het een relatief temperatuur gevoelige
ontvanger is en je anders misschien net een bepaalde interessante frequentie
mist.
De laatste handeling is het afregelen van de ontvanger. Zorg
dat je een signaal in de buurt hebt door bijvoorbeeld een draadloze telefoon aan
te zetten of een 10 meter zender te laten zenden met een klein signaaltje in het
hoogste gebied. Regel vervolgens T3, T6, T7, T8 en T9 af op maximale S meter
uitslag. Herhaal dit met een dichtgedraaide RF-gain. Stel eventueel de spoelen
in de buurt van het FM demodulator IC af op een prettig klinkend ontvangst. Zet
het apparaat weer in elkaar, lijm de voormalige kanalenkiezerknop op de nieuwe
"VFO" 10 slagen potmeter.
Veel succes, Dirk -PA3FFD