VERON afdeling Friese Wouden
Afdelingsblad 'CQ Friese Wouden'
door PAoZH
Lowe PR 150 preselector
Het aanbrengen van een preselector voor een ontvanger komt de
laatste tijd steeds meer in zwang. Verschillende fabrikanten waaronder Braun en
MFJ brengen zeer geavanceerde preselectors op de markt, zo ook Lowe die we in
dit artikel eens nader onder de loop willen nemen.

Preselectors waren "vroeger" heel normaal, denk maar
eens aan de meervoudige afstemcondensators van de radio's uit het buizen
tijdperk... Ook de eerste commerci‰le transceivers waren nog uitgerust met
afstemcondensators en/of een permiabiliteits afstemming. Met de komst van de
general coverage (0.1 tot 30 Mc) ontvan- gers werd er m.i een behoorlijke
concessie gedaan t.o.v. deze zo belangrijke pre oftewel voor selectiviteit.
Afstemcondensators werden vervangen door varicap diode's! In de enorme brei van
sterke europese radio signalen kunnen deze varicaps zich ook gaan gedragen als
mengtrap met als het gevolg een wir-war van signalen op plaatsen waar ze
absoluut niet thuis horen
De PR150 is aan de achterkant voorzien van 2 antenne ingangen
een symetrische en a-symetrische voor langdraad en kippelader antennes en een 50
ohm SO-239 plug voor de bekende 50 ohm coax kabel. Aan de voorkant belanden we
eerst bij de power switch waarmee we de benodigde 12v 50 Ma kan worden
ingeschakeld. Met de druktoets WIDEBAND kunnen we de gehele preselector omzeilen
en worden de signalen meteen doorgeleid naar de uitgang. Voor deze mode moet de
preselector wel aan staan omdat het omzeilen van de filters wordt gerealiseerd
door PIN diode's en deze moeten wel van spanning voorzien worden....
Daarnaast bevind zich de drukknop AERIAL waarmee we resp. de
600 ohm of de 50 ohm antenne ingang kunnen kiezen. Dan komen we bij de knop
ATTENuator en dat is eigenlijk al de simpelste preselector die we ons voor
kunnen stellen. Deze verzwakker verzwakt de signalen 16 dB en door dat te doen
merk je b.v 's avonds op 40, 80 en 160 meter wat voor een verbetering dat geeft
in de neembaarheid van de signalen. We sluiten de knoppenrij af met de PRE-AMP
knop. De PR150 is voorzien van een HF voorversterker van 10 dB, enerzijds om,
zonodig, het signaalverlies wat door preselectie ontstaat te compenseren en
anderzijds om minder gevoelige ontvangers wat op te krikken.
Het belangrijkste inwendige orgaan van deze preselector be-
staat uit 7 filters, opbebouwd uit 2 parallelkringen. Door middel van de BAND
schakelaar wordt een van de 7 filters gekozen, deze lopen resp. van 30 - 13 MHz,
13 - 5.9 MHz, 5.9 - 2.6 MHz, 2.6 - 1.2 MHz, 1.2 - 500 kHz, 500 - 220 kHz en 220
- 100 kHz.
Over elke sectie van de 2 parallelkringen is de afstemconden-
sator van 2x 350 pF aangesloten. De koppeling van de 2 parallelkringen is heel
"licht", een C tje van slechts 1 pF m.u.v. de sectie 220 -100 kHz
waarbij 3 pF is gekozen als koppelcondensator.
Hoe zwaarder men immers koppelt hoe breedbandiger de kringen
worden en dan is bij een preselectie juist niet de bedoeling. Een nadeel is
natuurlijk dat er signaalverliezen optreden maar die kunnen, indien nodig, weer
worden gecompenseerd door het ingebouwde 10dB HF versterkertje.
Hoe worden de filters geschakeld? Aan de laagohmige onderkant
van de spoelen wordt gebruik gemaakt van PIN diode's echte schakeldiode's dus.
Wordt via een HF choke een gelijkspanning door de diode ge- stuurd dan gaat deze
geleiden en schakelt de gekozen spoel dus in het circuit. Zoals reeds gezegd, de
onderkant is laagohmig, er vindt nage- noeg geen opslingering plaats en de kans
dat de diode's als mengtrap gaan funktioneren is uitgesloten.
Anders is het met de "bovenkant" van de 2
parallelkringen, deze zijn zeer hoogohmig en hier zou het gebruik van diode's
funest zijn, vandaar dat hier gekozen is voor relais. Deze relais worden met
hetzelfde stuurspanninkje geschakeld waarmee ook de PIN diode's geschakeld
worden. Een ledje aan de voorkant geeft tevens duidelijk aan voor welke
bandsectie gekozen is.
De opgebouwde lading in een vette elco (1000 uF) zorgt ervoor
dat de gekozen bandinstelling enkele dagen bewaard blijft. Het afstemmen van de
preselector vereist enige oefening, de afstemcondensator is niet voorzien van
een vertraging zodat bij het draaien aan de afstemknop nogal snel over de "piek"
heen gedraaid kan worden.
Als men echter gewend is, is het een lust om met dit apparaat
te werken, vooral 's avonds op de lagere banden, de stations komen er prachtig
uit, ontdaan van achtergrond geruis en gespletter. Overdag is het prima werken
met de PR150, op 20 t.e.m 10 meter worden, met de PRE-AMP in, hele zwakke
signaaltjes letterlijk uit de ruis getild waardoor ze (beter) neembaar worden.


Een nadeel voor de zendamateur is dat er niet door de PR150
"heen gezonden" kan worden. Sommige transceivers hebben een aparte RX
ingang, daar is dit probleem simpel op te lossen, hebt u dit niet dan zult u
voorzieningen moeten treffen dat het uitgezonden signaal om de PR150 heen geleid
wordt.
Veel luistergenot
73, Bouke - PAoZH